Fiodor Michajłowicz Dostojewski to jedna z najbardziej fascynujących i zarazem kontrowersyjnych postaci w historii literatury. Jego życie pełne było dramatów, wielkich namiętności, chorób, ale także chwil twórczego uniesienia, które przyniosły światu dzieła zaliczane dziś do kanonu literatury światowej.
Dostojewski przyszedł na świat w 1821 roku w Moskwie. Był drugim z ośmiorga dzieci, a pierwsze próby literackie podjął już jako kilkuletni chłopiec, wymyślając bajki i opowieści. Atmosfera domu rodzinnego, gdzie dzieci uczono czytania na podstawie biblijnych historii, odcisnęła trwałe piętno na jego światopoglądzie. W dzieciństwie przeżył zarówno traumatyczne doświadczenia, jak śmierć rówieśnicy, jak i spotkania pełne ciepła, które zainspirowały go do późniejszych refleksji nad naturą człowieka.
Po ukończeniu moskiewskiego gimnazjum, zgodnie z wolą ojca, rozpoczął studia w petersburskiej szkole inżynierskiej, choć sam uważał to za pomyłkę, która opóźniła jego literacką drogę. Pierwszym sukcesem okazała się powieść „Biedni ludzie” (1846), która przyniosła mu entuzjastyczne opinie krytyków. Młody autor został wtedy okrzyknięty „nowym Gogolem”. Jednak jego kariera szybko została przerwana, za działalność w kręgu tzw. pietraszewców został aresztowany i skazany na śmierć. Wyrok zamieniono w ostatniej chwili na katorgę na Syberii, co stało się jednym z najważniejszych doświadczeń w jego życiu.
Pisarz zmagał się z epilepsją, problemami finansowymi i uzależnieniem od hazardu. W chwilach największej biedy tworzył swoje najważniejsze dzieła, takie jak „Zbrodnia i kara”, „Idiota”, „Biesy”, „Bracia Karamazow” czy „Gracz”. W wielu przypadkach inspiracją były prawdziwe wydarzenia z gazet kryminalnych oraz osobiste dramaty. Dostojewski wprowadził do języka rosyjskiego nowe słowa, stworzył niezapomniane portrety psychologiczne i pokazał ciemne strony ludzkiej duszy.
Jego życie osobiste również obfitowało w silne emocje. Pierwsza żona, Maria Isajewa, była wdową po urzędniku, a druga Anna Grigoriewna Snitkina – została jego stenografką, powiernicą i wydawcą. To właśnie ona poświęciła resztę życia pielęgnowaniu pamięci o mężu.
Dostojewski, choć sam nie doczekał się wielkiego majątku ani sławy za życia, po śmierci stał się jednym z najczęściej tłumaczonych i cytowanych pisarzy świata. Albert Einstein uważał „Braci Karamazow” za najbardziej przejmującą książkę, jaką kiedykolwiek czytał, a Zygmunt Freud podkreślał jego niezwykłe wniknięcie w ludzką psychikę. W Japonii twórczość pisarza stała się popularna dzięki filmowi Akiry Kurosawy, a w literaturoznawstwie powstała cała odrębna dziedzina badań – dostojewistyka.
Na pogrzeb Dostojewskiego w 1881 roku przybyło około 60 tysięcy osób, wypełniając cały Newskij Prospekt w Petersburgu. Na jego nagrobku wyryto słowa z Ewangelii według Jana: „Jeśli ziarno pszenicy wpadłszy w ziemię nie obumrze, zostaje samo; lecz jeśli obumrze, przynosi plon obfity”.
Fiodor Michajłowicz Dostojewski to jedna z najbardziej fascynujących i zarazem kontrowersyjnych postaci w historii literatury. Jego życie pełne było dramatów, wielkich namiętności, chorób, ale także chwil twórczego uniesienia, które przyniosły światu dzieła zaliczane dziś do kanonu literatury światowej.
Dostojewski przyszedł na świat w 1821 roku w Moskwie. Był drugim z ośmiorga dzieci, a pierwsze próby literackie podjął już jako kilkuletni chłopiec, wymyślając bajki i opowieści. Atmosfera domu rodzinnego, gdzie dzieci uczono czytania na podstawie biblijnych historii, odcisnęła trwałe piętno na jego światopoglądzie. W dzieciństwie przeżył zarówno traumatyczne doświadczenia, jak śmierć rówieśnicy, jak i spotkania pełne ciepła, które zainspirowały go do późniejszych refleksji nad naturą człowieka.
Po ukończeniu moskiewskiego gimnazjum, zgodnie z wolą ojca, rozpoczął studia w petersburskiej szkole inżynierskiej, choć sam uważał to za pomyłkę, która opóźniła jego literacką drogę. Pierwszym sukcesem okazała się powieść „Biedni ludzie” (1846), która przyniosła mu entuzjastyczne opinie krytyków. Młody autor został wtedy okrzyknięty „nowym Gogolem”. Jednak jego kariera szybko została przerwana, za działalność w kręgu tzw. pietraszewców został aresztowany i skazany na śmierć. Wyrok zamieniono w ostatniej chwili na katorgę na Syberii, co stało się jednym z najważniejszych doświadczeń w jego życiu.
Pisarz zmagał się z epilepsją, problemami finansowymi i uzależnieniem od hazardu. W chwilach największej biedy tworzył swoje najważniejsze dzieła, takie jak „Zbrodnia i kara”, „Idiota”, „Biesy”, „Bracia Karamazow” czy „Gracz”. W wielu przypadkach inspiracją były prawdziwe wydarzenia z gazet kryminalnych oraz osobiste dramaty. Dostojewski wprowadził do języka rosyjskiego nowe słowa, stworzył niezapomniane portrety psychologiczne i pokazał ciemne strony ludzkiej duszy.
Jego życie osobiste również obfitowało w silne emocje. Pierwsza żona, Maria Isajewa, była wdową po urzędniku, a druga Anna Grigoriewna Snitkina – została jego stenografką, powiernicą i wydawcą. To właśnie ona poświęciła resztę życia pielęgnowaniu pamięci o mężu.
Dostojewski, choć sam nie doczekał się wielkiego majątku ani sławy za życia, po śmierci stał się jednym z najczęściej tłumaczonych i cytowanych pisarzy świata. Albert Einstein uważał „Braci Karamazow” za najbardziej przejmującą książkę, jaką kiedykolwiek czytał, a Zygmunt Freud podkreślał jego niezwykłe wniknięcie w ludzką psychikę. W Japonii twórczość pisarza stała się popularna dzięki filmowi Akiry Kurosawy, a w literaturoznawstwie powstała cała odrębna dziedzina badań – dostojewistyka.
Na pogrzeb Dostojewskiego w 1881 roku przybyło około 60 tysięcy osób, wypełniając cały Newskij Prospekt w Petersburgu. Na jego nagrobku wyryto słowa z Ewangelii według Jana: „Jeśli ziarno pszenicy wpadłszy w ziemię nie obumrze, zostaje samo; lecz jeśli obumrze, przynosi plon obfity”.
Polski
English
Wirtualna Przestrzen
LocusAI
