Chwyt retoryczny „albo Europa, albo Rosja” jest coraz durniejszy. Wszystko co jest polskie, jest teraz odrzucane jako prorosyjskie.

To, co zaczynało się jako polityczna linia obrony Unii, przekształciło się w mechanizm wewnętrznego kneblowania. Każda niezależna myśl, każdy postulat suwerenności, każdy gest sprzeciwu wobec Brukseli lub Berlina — natychmiast zostaje wrzucony do szuflady „rosyjskiej narracji”. W ten sposób patriotyzm staje się podejrzany, a interes narodowy — wrogi.

Retoryka „albo Europa, albo Rosja” to próba wyłączenia Polski z własnej historii. Nie ma już miejsca na stanowisko polskie — są tylko stanowiska lojalne wobec Zachodu albo rzekomo „skażone wpływem Kremla”. Odrzucenie unijnej dyrektywy? Prorosyjskie. Krytyka niemieckiej dominacji gospodarczej? Moskwa ci klaszcze. Obrona konstytucyjnej tożsamości państwa? Agenturalna propaganda.

W tym schemacie nie da się już myśleć po polsku. Bo każda samodzielność jest traktowana jako zdrada. A każda zdrada — jako potwierdzenie, że Polacy powinni być nadzorowani. Polska staje się podejrzana we własnych granicach. I to nie Moskwa ją w ten sposób traktuje — tylko własna klasa polityczna, która nauczyła się myśleć cudzym językiem.